Rozwój ruchowy niemowlaka 4-6 miesiąc życia

• 

Dzisiaj przyjrzymy się jak przebiega typowy rozwój ruchowy niemowlaków od 4 do 6 miesiąca życia.

Najpierw jednak chciałabym Wam przypomnieć że:

Rozwój dziecka nie przebiega w sposób jednolity, pojawiają się tak zwane skoki rozwojowe. Każde dziecko rozwija się w swoim indywidualnym tempie. Jak już wiadomo rozwój wszystkich zdrowych dzieci nie jest jednakowy, ale przebiega z pewną prawidłowością. Dzięki temu jesteśmy w stanie ustalić jakich umiejętności możemy się spodziewać u dziecka w danym miesiącu życia. 

Pamiętajcie że informacje te nie zastąpią wizyty u specjalisty i jeśli tylko coś was niepokoi zawsze warto zasięgnąć rady u wykwalifikowanych osób.

4. miesiąc życia: Dziecko cały czas doskonali zdobyte wcześniej umiejętności. Większość czasu ciało znajduje się w symetrii. Maluch eksperymentuje z nowymi aktywnościami, wiele przedmiotów bada wkładając je do buzi. Próbuje przenosić ciężar ciała na boki, zarówno w leżeniu na brzuchu jak i na plecach. To w tym czasie zaczynają powoli zanikać odruchy pierwotne np: odruch chwytny z dłoni, odruch szukania (czasami mogą się jeszcze zdarzać).

w leżeniu na plecach:

– dziecko nie ma problemu z utrzymaniem głowy w linii środkowej, długa szyja, broda znajduje się blisko mostka

– obręcz barkowa i łopatki znajdują się nisko, barki leżą na podłożu

– przy zgiętych nóżkach w stawach biodrowych dziecko łapie za uda i kolana

– stopy znajdują się w zgięciu grzbietowym, gdy leżą na ziemi to oparte są o zewnętrzne krawędzie

– zabawy miednicą w płaszczyźnie czołowej (skracanie i wydłużanie boku ciała) – podczas zabawy miednicą przy zgiętych nóżkach może się zdarzyć że dziecko przetoczy się na bok. Początkowo przetoczy się na bok skrócony, a stanie się tak ze względu na działające siły grawitacji, które “pociągną” nóżki w dół, wytrącając dziecko z równowagi. Z czasem gdy aktywność będzie bardziej dojrzała to dziecko powinno wydłużać tę stronę

– jest w stanie utrzymać wszystkie cztery kończyny w górze

– duża aktywność kończyn dolnych- dziecko często unosi i zgina nóżki, często robi to symetrycznie

– bliżej 5 miesiąca mogą pojawić się tzw “małe mostki” – dziecko unosi miednicę nad podłoże, opierając się na stopach i głowie

w leżeniu na brzuchu:

– swobodnie porusza głową w obie strony

– łokcie zaczynają się wysuwać przed linię barków

– potrafi przenieść ciężar ciała z jednego łokcia na drugi

– podejmuje próby sięgania po zabawkę- jest to jeszcze dla niego bardzo trudne ponieważ początkowo jest w stanie przenieść ciężar ciała w stronę w którą patrzy. Rączka przesuwa się po podłożu, często kończy się to niepowodzeniem

– nóżki coraz częściej są swobodnie wyprostowane

5. miesiąc życia: Dziecko jest coraz bardziej aktywne, zdecydowanie polubiło leżenie na brzuszku. Występuje tu już całkiem niezła jakość kontroli centralnej.  W okresie tym odruchy pierwotne zostają wyhamowane przez wyższe struktury mózgowe, rozwijają się reakcje równoważne i prostowania.

w leżeniu na plecach:

– potrafi sięgać po przedmioty przekraczając linię środkową ciała

– chwyta przedmioty otwartymi dłońmi

– w miarę upływającego czasu sięga rękami do podudzi, następnie do stóp (początkowo są to zewnętrzne krawędzie stóp), bliżej 6 miesiąca chwyta rączkami za obie stopy,  lub po skosie łapie obiema rękami jedną ze stóp.

– łapanie za stopy powoduje zwiększanie zakresu ruchów rotacji zewnętrznej w stawach ramiennych i supinacji przedramion

– występuje zgięcie boczne tułowia i głowy wraz z rozdzieleniem pracy nóg- maluch potrafi wyciągnąć nogę po stronie odciążonej

w leżeniu na brzuchu:

– dłonie w podporze są otwarte, choć palce mogą jeszcze czasami być delikatnie podwinięte

– podpór na przedramionach, lecz coraz częściej prostuje stawy łokciowe wchodząc w wysoki podpór

– przenoszenie ciężaru ciała na boki jest już bardziej dojrzałe- strona obciążona jest wydłużona, dzięki czemu ma większą swobodę w wyciąganiu rączki, odrywa ją od podłoża (zazwyczaj ruch wykonuje rączka na którą dziecko patrzy).

– pływanie zwane często przez rodziców samolocikiem- dziecko odrywa rączki od podłoża i prostuje nóżki prezentując pełen wyprost w stawach biodrowych. Istotne jest to by pływanie było zakończone symetrycznym podporem na przedramionach lub dłoniach. Może się zdarzyć że na koniec aktywności dziecko przesunie się nieco w tył, rozpoczynając tym samym początki pełzania do tyłu.

6. miesiąc życia: Mija pół roku i nasz maluch…

w leżeniu na plecach:

– swobodne przekładanie przedmiotów/ zabawek z jednej ręki do drugiej

– wkłada stópki, a dokładnie paluchy do buzi

– dziecko odkrywa możliwość chwytania przedmiotów stopami- wszystkie zabawy związane ze stópkami mają na celu przygotowywanie stopy do funkcji chodu.

– pojawiają się obroty z pleców na brzuch- ważne by dziecko potrafiło to wykonać przez obie strony

– dodatkowo pojawiają się zabawy w leżeniu na boku

w leżeniu na brzuchu:

-podpór staje się coraz wyższy, najwięcej ciężaru spoczywa na nasadzie dłoni i części kłębikowej, stawy łokciowe są wyprostowane lecz nie ma przeprostu

– pojawiają się pivoty– czyli obroty wokół własnej osi (w okolicach pępka)

– może się zdarzyć że dziecko będzie się przemieszczać w tył odpychając się rączkami od podłoża

– w dalszym ciągu dziecko doskonali ruchy skrętne, które umożliwiają odciążenie jednej ze stron ciała, dzięki temu:

– będąc w wysokim podporze potrafi oderwać dłoń od podłoża i sięgać po przedmiot- robi to już całkiem sprawnie

– pojawiają się pierwsze próby obrotów z brzucha na plecy

Źródło:

1. Lois Bly- Motor Skills Aquisition i the First Year Motor Skills Acquisition in the First Year